Het is een aloud thema in de Europese mythologie, van de Griekse oudheid tot de moderne geschiedenis: De avonturier die vreemde kusten aandoet en verliefd wordt op een inheemse vrouw. Homerus begon er al mee met de reizen van Odysseus. Deze ontmoette op zijn lange reis naar huis onder andere de betoverende Circe, of eigenlijk Kirke in het Grieks van het Griekse werkwoord ”Kirkoo”, met ringen, cirkels, verzegeld of omhuld. Kirke was letterlijk betoverend want door haar magische krachten werden de mannen van Odysseus in varkens omgetoverd. Ook werd de duistere Kirke verliefd op Odysseus. De sluwe Odysseus was haar uiteindelijk te slim af. Odysseus keerde uiteindelijk, na vele andere obstakels te hebben overwonnen, veilig thuis in zijn oude vertrouwde Griekse Ithaka om vervolgens na een bloedige strijd met zijn tegenstanders eindelijk weer eens zijn eigen wijnkelder aan te boren.
Het eiland van Kirke, Aiaia, was in het uiterste westen van de bekende wereld gelegen, aan de rand van de Okeanos die de continenten omringde. De oude Grieken waren geen enorme avonturiers over de Oceanen, zij voeren steevast langs de kust met altijd land in zicht. De Oceaan was zowel voor de Grieken als de Romeinen een terrein van monsters en duisternis, zoals blijkt uit het verhaal van Odysseus en Kirke.
De Romeinen waren tegelijkertijd praktischer en minder duister dan de Grieken. Zij waren in tegenstelling tot de Grieken en de Phoeniciers niet geen geboren zeelieden maar boeren uit Latium. Al hadden zij een grote zeemacht, en veroverden zij zelfs Brittannie door middel van hun vloot, toch hadden zij niet echt zeebenen. De kennis van de zee hadden zij geleerd van de Etrusken en de Grieken.
Het waren in de oudheid de Phoeniciers, en met name de van dit volk afstammende Carthagers, die de randen van de bekende wereld aftastten. Zij volgden de verre Afrikaanse kusten en deden wellicht zelfs IJsland aan.
De Romeinen beschouwden deze Carthagers als gevaarlijke bondgenoten, rivalen, maar zij hadden toch ook respect voor deze oudere cultuur. Daarom schreef Virgilius in zijn Aeneis over de Carthaagse Dido, de Koningin die verliefd wordt op de Trojaanse held. Het lot is de beide geliefden echter niet gunstig gezind, en Dido sterft terwijl Aeneas de stad Rome sticht. De ondergang van Carthago wordt al ingeluid, zo wil althans de Romeinse mythe ons doen geloven.
De geschiedenis van Dido is daarna vele malen herhaald in de geschiedenis van het Westen. De duistere Kirke is getransformeerd tot een romantische heldin die tenonder gaat door het lot, of door de komst van de romantische mannelijke held.
De ontdekking van de Nieuwe Wereld leidde tot nieuwe inspiratiebronnen voor soortgelijke mythes. The verovering van Mexico door Hernan Cortes leverde de romance op tussen Cortes en La Malinche, de Engelse kolonisten in Virginia kopieerden dit verhaal met hun eigen versie van Smith en Pocahontas. De 19e eeuw leverde het verhaal op over Madame Butterfly, de Japanse Cio-cio-San. Ook hier loopt het niet goed af voor de exotische schone, terwijl de held roem vergaart, hoe hol ook.
Het is opmerkelijk dat al deze verhalen gemeen hebben, dat een exotische cultuur die in hoge mate wordt bewonderd, tenonder gaat door een speling van het lot. In werkelijkheid ging het natuurlijk niet om het lot maar om een doodgewone verovering. Zodra de vreemde cultuur is overwonnen, ontstaat kennelijk de behoefde die de vorm van een tragische liefde te geven. In de vorm van een mythe, want de werkelijkheid lag gecompliceerder. Volgende keer iets meer over La Malinche als weergave van deze aloude Europese mythe.
