Een cruise-tocht van dadel- naar kokospalm

 

Pas op uw hoofd… 

Guantanameraaaa… het bekende liedje over de Cubaanse schone uit Guantanamo, ofwel de ”Guantanamera” ten spijt, associeert men deze veelbezongen locatie tegenwoordig vooral met prikkeldraad, Amerikaanse soldaten en bebaarde mannen in Oranje pakken, die geen Oranjefans zijn maar doodgewone terroristen. Wel hebben zij met de Oranjefans gemeen dat zij lijden aan een collectieve waan, die echter in tegenstelling tot onze voetbalfans helaas van een meer duurzame aard is, en daarbij doel ik niet op schone energie.

Terwijl de Oranje mannen de Koran nu al jaren als WC-papier moeten gebruiken -daarbij vergeleken is de kopvoddentaks van Hollandse snit slechts kinderspel!- broeit het aan de warme onderbuik van de Verenigde Staten. De orkaan Katrina was bijna al vergeten, maar miljarden liters olie vloeien nog steeds in de wateren aan de Amerikaanse zuidkust. Over schone energie gesproken. BP heeft de klus na maandenlang geklungel nog steeds niet kunnen klaren. Het is een symbolisch voor de positie van de Britten in de wereld dat een multinational die de opvolger is van de Anglo-Persian Oil Company uit 1908, groot werd met arrogante imperialistische Britse verdeel- en heerspolitiek olie in het Midden Oosten en  ruim honderd jaar later tenonder gaat als gevolg van een lek van een halve meter breed ergens in de Golf van Mexico. Enkele honderden kilometers bezuiden de olie(v)lek bevindt zich Guantanamo Bay-  en ook hier worstelt President Obama met een ander afvalproduct van de westerse politiek in het Midden Oosten. De intertie van de in Europa als een zwarte messias binnengehaalde Obama met betrekking tot de olieramp duurt nu al een kwartaal, maar de kwestie rondom Guantanamo Bay duurt nu al jaren. Maar net als Jezus hoeft deze moderne messias met de sonore stem – die in vlugge hoofdbewegingen de autocue aflezend daadkracht voorwendt-  niet te rekenen op enige concrete steun vanuit Europa, ondanks allerlei fraaie toezeggingen vanuit het veelmondige Europa waar zoals vanouds niets van terecht komt. 

Een oplossing voor de gedetineerde terroristen is net als met de olieramp nog steeds niet in zicht. De gedetineerden vallen niet onder het militaire recht en evenmin onder het reguliere strafrecht van de Verenigde Staten, omdat Guantanamo Bay officieel niet behoort tot de Verenigde Staten.

Net als in Afganistan zoeken de Amerikanen nu vooral naar een exit-strategie voor Guantanamo Bay die niet teveel imagoschade oplevert. Guantanamo Bay werd als gevolg van de Spaans-Amerikaanse oorlog, die door de Verenigde Staten werden gewonnen, in 1903 voor onbepaalde tijd verpacht aan de Verenigde Staten. Cuba heeft zich altijd ongemakkelijk gevoeld bij deze situatie, welk gevoel uiteraard groter werd toen Fidel Castro in 1959 aan de macht kwam in het grootste Caribische eiland. Castro heeft evenwel nooit getracht de pachtovereenkomst op te zeggen. Nu schijnt ook in de pachtovereenkomst te staan dat deze enkel kan worden opgezegd door beide partijen.

Het Weense Verdragenverdrag en het internationaal gewoonterecht is - zoals niet zal verbazen- onduidelijk over de wijze waarop en de modaliteiten waaronder internationale verdragen kunnen worden opgezegd. Wel is er een regel in het internationale recht dat bij ernstig gewijzigde omstandigheden in beginsel een opzegging van een verdrag mogelijk moet zijn. Er zijn voorbeelden te over van opzeggingen van bilaterale verdragen zij gewijzigde omstandigheden. Een bekend voorbeeld is de opzegging door Nederlandse hulp aan Suriname  in 1982 ten tijde van het eerste bewind van cocainepresident Desi Bouterse. Pachtovereenkomsten tussen landen zijn overigens niet erg meer van deze tijd. Elders ter wereld zijn dergelijke internationale pachtovereenkomsten allang niet meer in zwang. De Europese voormalig gepachte enclaves in China, zoals Macao of Hong Kong, zijn allang aan het eind van de jaren ’90 van de vorige eeuw geretourneerd aan de rechtmatige eigenaren.

De Verenigde Staten is bij uitstek het land dat zich wat betreft de internationaalrechtelijke normen realistisch opstelt. Zo vielen de Amerikanen – om binnen de Caribische context te blijven – het eilandstaatje Grenada binnen en arresteerden zij Noriega. In beide gevallen ontbrak het de VS aan een volkenrechtelijk mandaat. Om over Irak nog maar te zwijgen.

Nu is de situatie in Guantanamo Bay – het opsluiten van buitenlandse terroristen en ze daar laten wegrotten - een duidelijke schending van volkenrechtelijke en eigenlijk alle rechtsbeginsels. Er is doelbewust een juridisch vacuum in het leven geroepen opdat de Amerikanen een vrijbrief hadden om de in het oranje geklede mannen van alles te laten ondergaan achter gesloten deuren.

Nu zijn die terroristen ook geen lieverdjes. Prima dat ze daar zitten, dat zullen veel mensen zeggen, maar dat doet niet af aan het feit dat het wel vreemd is om een stuk grond te pachten en daar vervolgens mensen in op te sluiten. Het is alsof je een woning huurt van een buurman die dreigt je een kopje kleiner te maken. En dan stop je in die woning een andere vijand. Vervolgens betaal je geen huur en maak je de woning onleefbaar.

De vraag is of Cuba bij een dergelijke schending van de pachtovereenkomst en de doeleinden van het gebruik die in 1903 waren voorzien niet gerechtigd is de overeenkomst op te zeggen. Mij lijkt van wel. Guantanamo Bay valt nog immer te beschouwen als Cubaans eigendom. Pacht is immers slechts een gebruiksrecht. En als dat gebruiksrecht wordt misbruikt, kan volkenrechtelijk ondanks het feit dat de pachtovereenkomst erover zwijgt, deze eenzijdig worden opgezegd door Cuba.

Het wordt dus tijd dat Cuba eenzijdig overgaat tot opzegging van de pachtovereenkomst en de Cubaanse rechtsmacht uitspreekt over Guantanamo Bay. De rest van de wereld kan deze Cubaanse rechtsmacht eventueel erkennnen. Nu weet ik ook wel dat het zover niet snel zal komen omdat de VS te machtig is. Juridisch is er echter geen enkele reden om de pacht nog langer in stand te houden. De Britse pachtovereenkomst met betrekking tot Hong Kong eindigde in 1997 en gaf aanzet tot het openen van de Chinese economie en de toetreding van China als wereldmacht tien jaar later. 

Indien Guantanamo Bay weer terugkeert tot Cuba betekent dit wellicht ook een begin van het einde van de Cubaanse isolatie. Fidel Castro is uiteindelijk toch sterfelijk net als alle valse communistische profeten. En zodra het prikkeldraad, de honden, de martelingen en de soldaten weg zijn, kunnen de sombere oranje baardmannen trachten hun blazoen te verdedigen terwijl ze onder de palmbomen zitten. Wellicht kunnen de de Cubaanse nationaliteit verkrijgen. Dan mogen ze toch nergens heenreizen. En eindelijk eens een leuk lokaal meiske te veroveren, want die heb je niet alleen in de islamitische hemel. De schone Guantanamera’s wachten om veroverd te worden, en net als in het liedje – en overal ter wereld -zullen de ex-terroristen, deze voormalige stoere mannen die geen vrouwen nodig hadden, moeten proberen de meisjes te overtuigen van hun eigen degelijkheid om hun harten te veroveren: http://www.youtube.com/watch?v=b-PuiDfLcO8&NR=1  

No me pongan en lo oscuro

A morir como un traidor

Yo soy bueno, y como bueno

morire de cara al sol

Vrij vertaald:

Stop mij niet weg in het duister, om te sterven als een verrader

Ik ben een goede man, en als een goede man zal ik ook sterven, met mijn gezicht naar de zon