Socioloog Eimert klaar voor de strijd

 

De kogel is door de kerk. Obama kondigt een nieuw offensief aan in Afghanistan. Onze jongens gaan binnenkort samen met onze bondgenoten al vechtend democratie opleggen in het chaotische land en nog een poging doen om de ’hearts and minds’ van de Talibaan nu eindelijk te winnen op het bloedige slagveld. Politiek zal nog wel het nodige worden gemorreld en gediscussieerd tijdens Pauw & Witteman. Maar het gaat gebeuren. Vorige week schreven wij al op deze website dat Afghanistan steeds meer trekken begint te vertonen van een Tweede Vietnam. Dat kan een ieder met gezond verstand vaststellen. Zie http://peterbruns.unblog.fr/2009/11/30/tora-bora-rome-en-moskou/. Obama ontkent nu, dat de vergelijking opgaat door te stellen dat het verschil tussen Vietnam en Afghanistan is dat de Verenigde Staten in 2001 op eigen grondgebied vanuit Afghanistan zijn aangevallen. Maar dat is een drogreden. De aanslagen van 11 september 2001 zijn namelijk door Al Qaida op verschillende plaatsen beraamd. Beraamd in donkere kamertjes vanuit verschillende Arabische landen, Pakistan, Duitsland en ook de Verenigde Staten zelf. En ja, ook vanuit Afghanistan. En Al Qaida is niet hetzelfde als de Talibaan, al zijn er nauwe banden.

Middelkoop gaat ervoor

Naar verluid zal de militaire inzet in de nu al bijna 30 jaar durende veenbrand in Afghanistan rond 1 mijloen euro per soldaat kosten. De Nederlandse mariniers willen wel, die zijn getraind voor de strijd. In hun vecht-breinen zien zij iedere oorlog als een kans om eens lekker te knallen. Gisterenavond waren op NOVA unieke kleurenbeelden te zien van de ‘politionele acties’  in Nederlands Indie/Indonesie uit 1947. Echte tempoe doeloe. Met dode Javanen erbij en schietende belanda’s in de sawa’s. Alles erop en eraan. En daarna werd een jonge Nederlandse marinier vertoond die recent uit Afghanistan was teruggekeerd, in gesprek met een bejaarde oud-marinier uit de ‘politionele actie’- periode om eigen ervaringen te delen. Typerend is dat de jonge marinier de oude man vroeg: ‘En toen u terugkwam naar Nederland, dachten de verzetstrijders zeker dat die politionele acties niks voorstelden, dat het geen echte oorlog was?’ De bejaarde oud-marinier antwoordde: ‘Nee, het ergste was dat we voor moordenaars werden uitgemaakt’.

Kans om te knallen komt

Ik kan de enthousiaste Nederlandse mariniers geruststellen. De Afghanen haten u grondig en het land is nog veel ‘heftiger’ dan ‘Sunset Groove’ in Hoek van Holland op 23 augustus 2009. Als u flink wilt knokken, kan dat dus binnenkort maar de Afghanen schieten echt terug en plaatsen geen waarschuwinggschoten. Dat mag in een echte oorlog. Het is, in tegenstelling tot in de Hoekse Duinen geen thuiswedstrijd tegen de ‘Joden’ van Ajax. Zie http://www.youtube.com/watch?v=hAkOfKTnduI. De Talibaan zijn, in tegenstelling tot de in het nauw gebrachte vaderlandse politieagenten, gehard in de oorlog en schieten graag raak in een persoonlijk vuurgevecht. Van ‘smart bombs’ houden ze niet zo, dat vinden ze speelgoed voor westerse mietjes. Echt waar, Mattie? Ja echt. Wat vindt u? Moet Nederland zich vol overgave in de strijd storten? Of denkt u dat de oorlog nog te winnen valt?

Referendum in Zwitserland testcase voor EU?

 

De Zwitserse bevolking heeft in een referendum een verbod op de bouw van nieuwe minaretten toegewezen. Uit peilingen voor het referendum leek een meerderheid van het Zwitserse volk nog tegen het verbod te zijn. Minister Guusje ter Horst van Binnenlandse Zaken noemde het ‘zeer bedroevend’ dat de Zwitserse bevolking in een referendum zich op deze wijze had uitgesproken. Daaraan voegde zij direct toe: ‘Ik hoop dat dit nooit in Nederland gebeurt. Ik ben blij dat wij geen beslissend referendum hebben’.

Moeite met referenda

Minister Ter Horst, en met haar de Nederlandse politiek, heeft duidelijk moeite met referenda, zeker na het afwijzende referendum over de Europese Grondwet in 2004, die kennelijk als een schok aankwam. De politiek beseft zich dat een referendum een gevaarlijk instrument is. Burgers stemmen veelal, al was het maar om daarmee een stem van verzet te laten horen, vaak tegen de voorstellen van de regering omdat zij alles wat van de overheid afkomt per definitie niet vertrouwen. Daarom wordt het volk vooraf steeds vaker bang gemaakt voor de gevolgen van een negatieve uitkomst. Destijds, in 2004, werd geroepen dat met een afwijzend referendum over de Europese Grondwet, Nederland zich belachelijk zou maken op internationaal niveau. Bedrijven zouden Nederland mijden. Niets is minder waar gebleken. Geen enkel land heeft Nederland op de vingers getikt naar aanleiding van de uitslag van dat referendum. Wel de Europese Commissie, maar die preekte voor eigen parochie.

Angst voor gevolgen 

Nu de Zwitserse bevolking een voor Minister Ter Horst en anderen onwelgevallige beslissing heeft genomen, worden vergelijkbare leuzen gescandeerd. Zwitserland zou zich belachelijk maken op internationaal niveau en de gevolgen zouden niet uitblijven voor het bedrijfsleven. Ook deze keer zal het echter niet zover komen. De elites in het Midden-Oosten en andere islamitische landen hebben veel te goede banden met Zwitserland. De rijke mensen uit het bedrijfsleven in die landen beschikken veelal over een Zwitserse bankrekening en bezoeken het Alpenland graag voor de wintersport in sjieke ski-oorden. Gelukkig hebben moslimleiders uit het Alpenland zelf in hun wijsheid opgeroepen tot kalmte. Alle lof voor deze mensen. Intelligente moslims hoeven niet te treuren om deze tegenslag. Zij weten allang dat zij de tijd en de demografische ontwikkelingen in de wereld aan hun zijde hebben.

Uiterlijke aspecten van het geloof

Het referendum moet overigens in het juiste mondiale perspectief worden gezien. Het minarettenverbod betekent niet dat de Islam zelf daarmee zal worden verboden. Geen verbod op de godsdienst zelf, wel op de publiekelijk zichtbare kenmerken daarvan. Hoewel de achterliggende problematiek uiteraard wel teruggaat tot de godsdienst zelf, is het aspect dat het hier enkel om die fysiek zichtbare aspecten gaat, nergens terug te vinden in de discussie. De 400.000 moslims in Zwitserland mogen hun godsdienst nog steeds uitoefenen maar dan zonder nieuwe minaretten. En kennelijk mocht de muezzin toch al niet luiden. Dat is in de meeste Europese landen, net als Nederland, precies hetzelfde geregeld. De minaret dient namelijk, net als de kerkklok, om de geloven op te roepen tot het gebed. Als die geloofsoproep zelf toch al niet mag, voegt een verbod op het bouwen van een minaret, letterlijk de spreekbuis van het geloof, daar niet veel aan toe. Een behoorlijke beperking dus, maar nog geen verbod dat feitelijk verder gaat dan de bestaande situatie in Nederland. Beperkingen die op democratische wijze binnen de Zwitserse democratie zijn vastgesteld, en niet zoals in Nederland in achterkamertjes.

Mondiaal perspectief

De vrijheid die de moslims in Zwitersland genieten, bestaat overigens niet voor christenen of joden in de islamitisch landen. Van Jordanie en Turkije tot Indonesie, nergens mogen heden ten dage nieuwe kerken gebouwd worden. De Turkse regering eist dat de patriarch van de Grieks-Orthodoxe kerk in Istanbul de Turkse nationaliteit bezit wat niet anders is dan een effectieve maatregel om te zorgen dat het christelijke geloof langzaam uitsterft. Armeense dorpen in het oosten van het land krijgen geen electriciteit. De meerderheid van de christenen in Libanon en Irak is allang naar het Westen gevlucht. De christelijke Molukkers worden, na het Nederlandse verraad, nu ook nog eens door hun islamitische landgenoten als tweederangs burgers behandeld en krijgen geen vergunningen voor nieuwe kerken. Overal verrijzen in noodtempo nieuwe minaretten, van Amman tot Jakarta.

Binnen EU-context

Het Zwitserse minarettenverbod heeft uiteraard te maken met de angst voor de snel groeiende islam in Europa. Zo simpel is het. Maar de Zwiterse situatie kan niet los worden gezien van de dramatische Europese politieke ontwikkelingen aan het einde van de 20e eeuw op de Balkan. De meerderheid van de 400.000 Zwitserse moslims komt uit de drie onmiskenbaar Europese moslimlanden Bosnië-Herzegovina, Albanië en Kosovo, de nieuwste telg aan het Europese firmament. De immigranten zijn in korte tijd massaal deze gebieden ontvlucht op zoek naar een beter economisch bestaan in Zwitersland. De drie islamitische landen zullen zonder twijfel ooit deel uitmaken van de EU. De moslim-meerderheidsbevolking in die landen is als overblijfsel van de Turkse overheersing de ware ’testcase’ voor de EU. In plaats van de kop in het zand te steken en het roepen van anti-democratische standpunten zou het Minister Ter Horst en anderen sieren als zij ook eens kijken naar op de belabberde positie van de christenen in de drie moslimlanden van Europa, en niet langer blind zijn voor de fouten die daar door de EU zijn gemaakt in de jaren ’90. Het zoektocht naar het fotorolletje uit Srebrenica mag dan zijn gestaakt, het falen van Nederland en de EU is niet vergeten. In Bosnië is ‘Dober dan’, Servokroatisch voor ‘goedendag’ allang officieel vervangen door ‘Salam Alekum’, om het islamitisch karakter van het land te benadrukken. In Kosovo mogen de tijdens de Navo-bombardementen van 1999 verwoeste Servisch-ortodoxe kerken niet meer opgebouwd worden.

Wachten op de Amerikanen?

Dergelijke geluiden hoort men liever niet in Nederland. Maar wil het moderne Europa, met zijn drie huidige islamitische landen, daadwerkelijk de spiraal van haat en geweld doorbreken, dan moet geluisterd worden naar de bevolking. En zoals in een echte democratie moeten minderheden worden beschermd, evenals het geloof, of dat nu christelijk, joods of islamitisch is. Europa herbergt al drie moslimlanden, en heeft ‘once and for all’ de kans om te laten zien dat Europa en Islam kunnen samenleven zonder bloedvergieten. Of laten we de Amerikanen weer eens de boel oplossen?

Wat vindt u? Moet Europa meer actie ondernemen om religieuze minderheden te beschermen? Of gaan we al veel te ver met het beschermen van religieuze groeperingen?

Gorbatsjov & Witteman

1 december 1999. Precies tien jaar geleden. Het was een andere tijd. Het Millennium liep ten einde en de wereld was klaar voor een gouden toekomst en de beurzen beleefden de grootste hausse ooit. Internet was nieuw en ‘vet’. Geschiedenis was een hobby voor oude mannen geworden. President Clinton had net het Monica Lewinsky-schandaal overleefd en het enige probleem dat de zonnige toekomst nog kon bedreigen was het Millennium-probleem. Voor de jongere lezers: in die tijd dachten de mensen nog dat de computers op tilt zouden slaan als het klokje van 1999 naar 2000 sprong. De computers waren toen namelijk nog niet zo goed.

Het was ook de tijd waarin de toen stokoude journalist Gustavo Bernardo Hiltermann de hele linkse goegemeente inclusief het Landelijk Bureau ter bestrijding van Rassendiscriminatie over zich heenkreeg door asielzoekers profiteurs te noemen. De AVRO ging over tot censurering van zijn programma en hij werd afgedaan als een ‘oude man met staar in de ogen’, een fossiel dat de moderne wereld niet meer begreep.

Het Nederlandse media-hoogtepunt van 1999, achteraf bezien, was echter het televisie-interview met Michail Gorbatsjov door Paul Witteman voor het programma ’het Buitenhof’.  Na de nodige inspanningen had Paul Witteman het namelijk voor elkaar gekregen dat Michail Gorbatsjov voor een bijzondere uitzending van het Buitenhof naar de studio in Nederland kwam. Een absolute primeur.

Tijdens het interview probeerde Witteman, met de kenmerkende hautaine betweterigheid van links van die tijd, Gorbatsjov het vuur aan de schenen te leggen door kritische vragen te stellen over zijn verleden. Op een gegeven moment raakte Gorbatsjov de insinuaties van Witteman meer dan zat. Hij liep rood aan en ontstak in woede. De Groene Amsterdammer noemde het interview ‘topkwaliteit’ (zie de link http://www.groene.nl/1999/48/Geliefd_en_verguisd ) en dat was het zeker.

Wat het artikel van die krant echter niet vermeldt, is de reden waarom Gorbatsjov woest werd. Hij ergerde zich namelijk aan de westerse arrogantie die Witteman ten toon spreidde en beet hem toe:

“DO YOU  KNOW HUNTINGTON ?”

Witteman trok wit weg en zei dat hij Huntington niet kende. Daarop vervolgde Gorbatsjov, volslagen rood aangelopen:

“READ HUNTINGTON !“.

Nu verwees de voormalige Sovjet-leider natuurlijk naar het inmiddels klassiek geworden boek ‘The Clash of Civilizations and the Remaking of World Order’ van de vorig jaar overleden schrijver Samuel Huntington. Het al in 1996 gepubliceerde boek werd pas een internationale bestseller na de aanslagen van 11 september 2001 in New York. De inhoud is bekend: Huntington voorspelde dat onze eeuw gekenmerkt zou gaan worden door de strijd tussen de beschavingen.

Voor een recensie van het boek in de New York Times, direct na het verschijnen daarvan in 1996, vijf jaar voor de aanslagen op het World Trade Center: www.nytimes.com/1996/11/06/books/a-scholar-s-prophecy-global-cultural-conflict.htmlsh .

Jammer dat het interview met de normaal gesproken vrij rustige ‘Gorbie’ nooit meer is herhaald. In zijn huidige programma Pauw & Witteman toont Witteman graag filmpjes uit het verleden, maar dit juweel is daarna nooit meer vertoond. Terwijl het echt een boeiend tijdsdocument is. Helaas is het ook niet op Youtube te vinden. Een schoolvoorbeeld van de linkse zelfgenoegzaamheid van de jaren ’90 en het bewijs dat het tijdperk van de “Botsing der Beschavingen” waarin wij ons nu als ‘front runner state’ bevinden, voor sommigen als een volslagen verrassing moet zijn gekomen.

Peter Bruns

De kroonprins en de Latijnsamerikaanse ziel

Begin oktober 2009 is de wereldberoemde Argentijnse zangeres Mercedes Sosa, de ‘stem van Latijns-Amerika’ overleden. Zij belichaamde het verzet tegen het dictatoriale regime in het land van de Perons en Zorreguieta’s. Helaas voor mevrouw Sosa, is in haar moederland nog steeds geen erkenning geweest voor de vele doden van het regime. De dwaze moeders protesteren nog steeds, maar worden zelf ook steeds ouder en daarom dunt de groep langzaam uit. Beschamend feit is namelijk dat de Argentijnse politieke elite nog steeds geen afstand heeft gedaan van het verleden, zoals wel is gebeurd in buurland Chili. Uit een recente studie van de internationale onafhankelijke organisatie Transparency Global, die jaarlijks een Corruptie Index publiceert van alle landen ter wereld, scoort het land van prinses Maxima dan ook veel slechter op de schaal van corruptie - het land krijgt plaats 106 – dan directe buurlanden Chili en Uruguay, die beide op nummer 25 staan (zie www.transparencyglobal.com).

Her spreekt boekdelen dat onze kroonprins enkele jaren geleden nog het kritische onafhankelijke rapport van professor Baud over Jorge Zorreguieta’s rol in de dictatuur kon afdoen als ‘slechts een mening’. Dat zijn echtgenote zich daarna verontschuldigde met ‘hij was een beetje dom’ is weliswaar charmant, maar toont aan dat het Argentijnse verleden nog altijd tot een diepe kloof zorgt binnen het Zuidamerikaanse land zelf: die tussen de voormalige medewerkers van het regime en de felle bestrijders daarvan.

Terwijl de Braziliaanse buren hard aan de weg timmeren om een grotere rol in de wereld te spelen in de 21e eeuw, ruikt Argentinië nog steeds naar verrot vlees uit de allang ingestorte vleesindustrie, corruptie en de geest van dictatuur. Hoe zou dat komen? Wellicht speelt een rol dat de Argentijnen eigenlijk bijna Italianen zijn, en in dat land wordt Mussolini immers ook nog steeds als een held gezien. Misschien is het de Argentijnse ‘passie’? De omarming van het noodlot, de tango-mentaliteit.

Keer op keer wordt namelijk geroepen dat de Argentijnen warmbloedig zijn en passioneel. Niet zo koud en rationeel als wij Europeanen. Boos kijkend en met hoge hakken hysterisch pasjes uitvoerend op een straathoek in Buenos Aires danst men door. Vreemd overigens dat deze zogenaamde Zuidamerikaanse warmbloedigheid in het Nederlandse debat zo vaak wordt gebruikt om het Argentijnse falen te vergoeilijken. Dit terwijl in de rest van Latijns-Amerika de Argentijnen bekend staan als arrogant en koud. Tegenover hun broeders en zusters doen zij zich voor als Europeser dan Europees. Vrouwen zijn standaard geblondeerd en hebben wat aan hun lichaam gesleuteld. Terwijl hun grootmoeders de krochten van Napels en Palermo ontvluchtten op zoek naar een beter bestaan, geven de Argentijnse vrouwen hun geld liever uit aan dure cosmetica zonder zich te bekommeren om de economie.

Een ander veelgehoord argument dat de Argentijnen naar voren brengen om hun eigen aard te benadrukken ten opzichte van de rest van Latijns-Amerika, is dat het land aan het begin van de 20e eeuw tot de rijkste landen ter wereld behoorde. Die positie was echter geheel en al gebaseerd op de ‘bubble’ van de vleesindustrie en overmatige financiering van de economie door Europese landen.

Onze kroonprins is kennelijk erg betrokken bij het land, net als zijn grootvader die een warmbloedige vriendschap onderhield met niemand minder dan Eva Peron. De kroonprins heeft, nu zij zijn project in Mozambique heeft laten varen, zich definitief gericht op het land van de pampa’s en meteen maar een finca van 2,5 miljoen euro aangeschaft. Hopelijk zet hij daar, terwijl hij vanuit zijn balkon als een echte Argentijnse ‘patron’ zijn landgoed met zijn haviksoog inspecteert en hij in de verte de Andes ontwaart, een plaat van Mercedes Sosa op. Zijn vrouw ontkurkt een fles Argentijnse topwijn. Heerlijk zo ver weg van dat benauwende Nederland he schat? In de verte zakt de zon inmiddels al onder in de Andes en de velden kleuren oranje-bruin. De muziek van Mercedes Sosa dringt nu pas goed door, na een glas of twee. De stem van Latijns Amerika raak nu ook hun eigen ziel. Ellende levert mooie muziek op:

Gracias a la Vida que me ha dado tanto

me ha dado la risa y me ha dado el llanto

asi yo distingo dicha de quebranto

los dos materiales que forman mi canto

y el canto de ustedes que es el mismo canto

y el canto de todos que es mi propio canto.

Zie link: http://www.youtube.com/watch?v=cIrGQD84F1g

(vrije) vertaling:

Dank(zij) het leven dat mij zoveel heeft gegeven

de lach en de traan

zo maak ik onderscheid tussen vreugde en verdriet

de twee materialen die mijn lied vormen

en het lied van u, welke dezelfde is

en het lied van allen, welke de mijne is

(vertaling: Peter Bruns)

Hoe katholieken het altijd verder schoppen in de EU

Helaas, onze premier Balkenende is geen President van de Europese Unie geworden. Nu was hij nooit officieel kandidaat, evenmin als de gekozen Van Rompuy. Helaas voor Balkenende zelf, moest hij direct weer naar de Tweede Kamer komen om allerlei lastige debatten aan te horen zoals over de verhoging van de AOW-leeftijd. Balen die nationale politiek.

Frankrijk en Duitsland

Nu is algemeen bekend dat Frankrijk en Duitsland de facto gingen bepalen wie de Europese President zou worden. En deze twee landen kozen niet voor Balkenende. Als belangrijke reden voor het feit dat hij niet is verkozen, werd genoemd dat hij geen Frans spreekt, wat natuurlijk een probleem vormde voor Sarkozy. Ook de Nederlandse houding ten opzichte van de Irak-Oorlog en de teveel pro-Atlantische opstelling van de Nederlandse regering schijnt een rol gespeeld te hebben, dit laatste kennelijk vooral voor Angela Merkel. De eveneens Nederlandstalige Van Rompuy daarentegen spreekt vloeiend Frans en is bovendien een overtuigd Europeaan.

Balkenende is niet katholiek

Maar er is nog een ander belangrijk verschil tussen de twee voormalige niet-kandidaten. Van Rompuy is namelijk katholiek, en Balkenende protestant. En niet zomaar protestant, ook nog eens gereformeerd. Nu zult u zeggen: Ach kom, we leven in 2009, speelt dit soort dingen nog steeds een rol? Het antwoord luidt: jazeker. De verschillen tussen de leden van dezelfde godsdienst spelen vaak nog een grotere rol dan de verschillen tussen geloven die niets met elkaar te maken hebben. De Islam kent de Shi’ieten en de Soennieten, die elkaar al ongeveer 1300 jaar bestrijden. De verschillende Joodse geloofsfracties haten elkaar eveneens grondig, al sinds Oud-Testamentische tijden. Het Christendom, sedert 1053 ruwweg onderverdeeld in twee takken, het Latijnse en het Oosters-Orthodoxe Christendom, is al niet veel beter. En het Latijnse Christendom leidde ook weer tot ruzie en scheuren, en was tot voor kort strikt (ook politiek) onderverdeeld in de katholieken en de verschillende protestante groepen. En die protestanten gingen onderling ook weer ruziemaken. Zo ontstonden, onder andere, Lutheranen en Calvinisten. En de Calvinisten vielen ook weer uiteen en een beperkt groepje onder hen staat nu nog steeds bekend als de Gereformeerden. Klein in aantal, maar groot in invloed. Enkele voorbeelden van invloedrijke Gereformeerden: Peter Balkenende, sinds zijn studententijd beter bekend als Jan Peter Balkenende (CDA), Gerrit Zalm (VVD) en Wouter Bos (PvdA).

Onkreukbaar imago

En nu komt de crux. Gereformeerden liggen niet zo goed in Frankrijk. Na de Bloedbruiloft (1572) is het nooit meer goed gekomen met de protestanten in dat land, terwijl Jean Calvin toch echt een Fransman was. Er zijn verschillende smerige oorlogen gevoerd om de lastige protestanten uit te roeien in het katholieke Frankrijk. Tegenwoordig zijn er nog enkele dorpjes in de Cevennes waar gereformeerden hun toevlucht hebben gezocht. Protestanten staan in Frankrijk nog altijd bekend als onkreukbaar en integer. Geen slecht imago dus, maar niet zo handig als je een simpele marionet zoekt die geen eigen mening heeft. De Franse voormalige protestante premier Lionel Jospin (van 1997 tot 1992), bekend om zijn integriteit, lag voortdurend in de clinch met de katholieke en corrupte Jacques Chirac, en op een tweede Jospin op EU-niveau zat Sarkozy niet te wachten. Die wil gewoon katholieke volgzaamheid en ‘bling bling’.

Niet geliefd bij Lutheranen

Tegelijkertijd hebben ook de Lutheranen zoals Angela Merkel niet zoveel op met hun mede-protestanten. Maarten Luther wilde eigenlijk helemaal geen breuk met de katholieke kerk, slechts een hevorming van de bestaande kerk. Lutheranen houden van ceremonie en hebben dan ook weinig op met het de soberheid van het Calvinisme.

 Op naar de volgende katholiek

In het jaar 2009 zijn de verschillen tussen katholiek en protestant nog steeds op de achtergrond aanwezig. Godsdienst speelt nog steeds een grote rol voor de huidige generatie politici. Misschien niet officieel, maar gevoelsmatig wel. Dit zijn diepe sentimenten die vaak worden vergeten, maar die een zeer grote rol spelen in het politieke spel. Geen wonder dat een plooibare en volgzame katholiek als Jose Manuel Barroso het zo goed doet in Europa ondanks het feit dat hij ooit communist was. Nu is de beurt aan de humanistisch ingestelde Vlaamse katholiek Van Rompuy om Europa te vertegenwoordigen. Tot de volgende katholiek weer aan zet is.

Peter Bruns